رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم فرمود: چهار چیز در گناه از خودِ گناه بدتر است: کوچک شمردن گناه، به‌گناه افتخار کردن، شاد شدن به‌گناه، و پافشاری کردن بر آن و دست برنداشتن از آن.
از ابن عبّاس نقل شده است که گفت: رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله فرمود: هر (مردی) که به‌بازار برود و هدیه‌ای برای خانوادة خود بخرد، مانند کسی است که صدقه‌ای را برای افرادِ نیازمند بُرده است، پس قبل از پسران، اوّل از دختران شروع کند؛ زیرا هرکس دختری را شاد گرداند، گویا بنده‌ای از فرزندانِ اسماعیل را آزاد کرده است، و هرکه چشمِ پسری را روشن کند، مانند این است که از ترسِ خداوندِ عزوجل گریسته است، و هر شخصی که از ترسِ خدا بگرید، خداوند او را داخلِ بهشت‌های پُر نعمت می‌گرداند.
از زُهری، محمد بن مسلم بن عبیداللّه نقل شده است که گفت: از امام زین‌العابدین علیه‌السلام سؤال شد: کدام کار در نزد خدا از سایر اعمال، برتر است؟ فرمود: بعد از شناخت خداوند عزوجل و پیامبرش صلّی اللّه علیه و آله و سلّم، هیچ عملی برتر از دشمنی با دنیا نیست؛ زیرا برای دوستیِ دنیا، شاخه‌های زیادی است؛ و گناهان نیز رشته‌هایی دارند؛ پس اوّلین چیزی که به‌وسیلة آن معصیت خدا انجام شد، خودبرتر بینی، همان گناه ابلیس بود، که از سجدة بر آدم علیه‌السلام سرباز زد و استکبار ورزید، و جزء کافران گردید، و بعد از آن طمع، همان ترک اولای حضرت آدم و حواء علیهماالسلام بود، هنگامی که خداوند عزوجل به‌آن دو فرمود: «و از (نعمت‌های) آن (بهشت) گوارا هر چه میخواهید بخورید (امّا) نزدیک این درخت نشوید که از ستمگران خواهید شد!» پس آنچه را که نیازی بدان نداشتند، برداشتند، و این ویژگی به‌ارث به‌نسل آن دو تا روز قیامت رسید؛ زیرا بیشترین چیزی که فرزند آدم به‌دنبال آن است، چیزی است که نیازی به‌آن ندارد، سپس حسد، همان گناه فرزند آدم (قابیل) بود که نسبت به‌برادرش (هابیل) حسادت ورزید و او را به‌قتل رسانید، پس، از دوستی دنیا، فروعی، مانند دوستی زنان، و علاقة به‌دنیا، و میلِ به‌ریاست، و راحت طلبی، و میلِ به‌حرف زدن، و برتری و ثروت طلبی، به‌دست می‌آید که هفت ویژگی هستند، و کلاً در دوستی دنیا جمع می‌شوند، لذا پیامبران و دانشمندان بعد از شناختِ این مطلب، چنین گفتند: دوستی دنیا، اساسِ همة گناهان است، و دنیا بر دو قسم است: دنیای دنیای کفایت و دنیایی که به‌وسیلة آن انسان به‌آخرت می‌رسد و مزرعة آخرت است، و دنیایی که خود هدف است و برای به‌دست آوردن آن، به‌هر کاری دست می‌زند که این دنیای نفرین شده است.
امام باقر علیه‌السلام فرمود: محمّد بن مسلم بن شهاب زُهرى، با حالى افسرده و غمگین خدمت على بن الحسین علیهماالسلام آمد. امام زین‌العابدین علیه‌السلام به‌او فرمود: چرا غمگینى؟ عرض کرد: غم‌ها و اندوه‌ها، پیاپى، به‌خاطر آنچه به‌آن از ناحیة حسودان نعمتم و طمع‌کنندگان در من و از جانب کسی که به‌او امید دارم و از سوی کسی که مورد احسانم قرار گرفته و او بر خلاف گمانم عمل و نمک نشناسی کرد، امتحان می‌شوم. على بن الحسین علیه‌السلام به‌او فرمود: زبانت را نگه‌دار، تا برادرانت را از دست ندهى. زُهری عرض کرد: ای پسر رسول خدا، من به‌آنان به‌وسیلة آنچه از سخنم ظاهر می‌شود نیکی می‌کنم. امام علیه‌السلام فرمود: دور نیست! دور نیست! مبادا براى این کار، گرفتارِ خودشیفتگى و از خود خشنود گردى! نکند چیزى بر زبان آورى که دل‌ها پذیرش آن را ندارد، گرچه بتوانى براى آن توجیهى ارائه کنى. چنین نیست که به‌هرکس سخنِ غیر مقبول و غریبى را بگویى، بتوانى عذرت را نیز به‌گوشش برسانى. سپس فرمود: اى زُهرى! هرکس خِرَدش، کاملترین ویژگى او نباشد، نابودىاش، آسانترین خصوصیّتِ او خواهد بود. سپس فرمود: اى زُهرى! چه اشکالى دارد که مسلمانان را در نزد خود، چون خانوادهات بشمارى و بزرگشان را در جایگاه پدرت بدانى و کوچکشان را در جایگاه فرزندت و همسالت را چون برادرت؟ حال به‌کدام یک از اینان دوست دارى ستم کنى؟ کدام یک از اینان را دوست دارى نفرین کنى؟ آبروى کدام یک از اینان را دوست دارى بریزى؟ اگر هم ابلیس، که نفرین خدا بر او باد، در تو این پندار را پدید آورد که تو بر یکى از اهل قبله برترى دارى، بنگر که اگر وى از تو بزرگتر بود، بگو: پیش از من ایمان آورده و عملِ صالح انجام داده است، پس از من بهتر است، و اگر از تو کوچکتر بود، بگو: من پیش از او به‌گناهان و نافرمانی‌ها روى آوردم، پس او از من بهتر است و اگر همسالت بود، بگو: من نسبت به‌گناه خود، یقین دارم و در بارة او تردید، پس چرا یقینم را به‌خاطر شکِّ خود، رها کنم؟ اگر دیدى مسلمانان بزرگت مىشمارند، و به‌تو احترام مى‌گذارند، و برایت جایگاه ویژه‌ای قائلند، بگو: این لطفی است از جانب آنان بر من، و اگر از آنان بی‌وفایی، درهم کشیدن چهره نسبت به‌خود دیدى، بگو: این به‌سبب گناهى است که از من سر زده است؛ زیرا اگر چنین کنى، خداوند، زندگى را بر تو آسان مى‌کند، دوستانت فراوان مىگردند، و از نیکى، محبّت و احسانِ مردم، شادمان مىگردى و از بی‌وفایی آنان، اندوهگین نمىشوى. این را بدان که گرامىترینِ مردم نزد آنان، کسى است که خیرش به‌آنان برسد و خود از آنان بىنیاز باشد و چشم بپوشید و به‌مالِ آنان طمع نداشته باشد، پس از او، گرامىترینِ مردم نزدشان، کسى است که به‌مال و ثروت آنان توجّهی نداشته باشد، گرچه به‌آنها نیازمند باشد؛ زیرا، اهل دنیا به‌دنبال اموال‌اند و هرکه مزاحم دلبستگىشان نشود، نزدشان گرامى است و اگر مزاحمِ اموالشان نشود و حتّى چیزى بر امکاناتشان بیفزاید، عزیزتر و گرامىتر خواهد بود.
عَن أبی عبدِاللَّه علیه‌السلام أنّه قالَ: لَستُ اُحِبُّ أن أری الشّابَّ مِنکُم إلاّ غادیاً فی حالَین: إمّا عالِماً أو مُتَعَلِّماً، فإن لَم یَفعَلْ فَرَّطَ، فإن فَرَّطَ ضَیَّعَ، وَإنْ ضَیَّعَ أثِمَ، وَإن أثِمَ سَکَنَ النَّارَ وَالَّذِی بَعَثَ مُحَمَّداً بِالحَقِّ. الأمالی للطوسی، الجزء الحادی عشر، ص456، ح50.
از امام صادق علیه‌السلام نقل شده است که آن حضرت فرمود: دوست ندارم جوان شما را ببینم مگر آن‌که در دوحالت صبح کند: دانشمند یا دانش‌آموز؛ وگرنه کوتاهی کرده است، و چون کوتاهی کند، تباه کرده است و هرگاه پایمال کند، گنهکار باشد، و چون گنهکار گردید، سوگند به‌آن که محمّد صلّی اللّه علیه و آله وسلّم را به‌حقّ برانگیخت، در آتش جای گیرد!
فَرُوِیَ عَن أبِی محمَّدٍ الحَسَنِ العسکریِّ علیه‌السلام أنَّه قالَ: علاماتُ المُؤمِنِینَ [المُؤمِنِ] خَمسٌ: صلاةُ الإحدَی وَالخَمسِینَ، وَزِیَارَةُ الأربعینَ، وَالتَّخَتُّمُ فِی الیَمِینِ، وَتَعفِیرُ الجَبِینِ، وَالجَهرُ بِبِسمِ اللَّهِ الرَّحمَنِ الرَّحِیمِ. مصباح المتهجد، الشیخ الطوسی، اعمال شهر صفر، ص548.
از امام حسن عسکری نقل شده است که ایشان فرمود: نشانه‌های مؤمنان [مؤمن] پنج چیز است: پنجاه و یک رکعت نماز واجب و مستحبّ (نوافل) در شبانه‌روز، و زیارت اربعین، و انگشتر به‌دستِ راست کردن، و پیشانی بر خاک نهادن، و بلند خواندنِ «بسم اللّهِ الرّحمنِ الرَّحیم» در نماز.
امام صادق علیه‌السلام فرمود: هرگاه چهار عمل آشکار و شایع شود، چهار بلا پیدا می‌شود: 1-هرگاه زنا شایع شود، زلزله پیدا می‌شود، 2-و هرگاه حکم به‌ناحق شایع شود باران قطع شود، 3-و هرگاه با کفّاری که در ذمة اسلام هستند پیمان شکسته شود (و طبق مقرّرات با آنان رفتار نشود)، دولت به‌دست مشرکان می‌افتد و بر مسلمانان حکومت می‌کنند، 4-و هرگاه زکات داده نشود، فقر و نیازمندی پدیدار می‌شود.
امام صادق علیه‌السلام فرمود: دوستی خالصانه، ثابت نمی‌شود مگر با نشانه‌ها و مشخصّاتش، پس در هرکس این نشانه‌ها یا برخی از آنها بود، می‌توان او را رفیقِ صادق نامید، و اگر هیچ‌یک از این علائم در او نبود، هیچ صداقتی را بر او قائل نشو: اوّل: نهان و آشکارش برای تو یکی باشد، دوّم: زیبایی و کمال تو را زیبایی و کمال خود بداند، و عیب و نقص تو را عیب و نقص خویش به‌حساب آورد، سوّم: ریاست، مسئولیّت و ثروت، باعثِ تغییرِ رفتارِ او نسبت به‌تو نگردد، چهارم: اگر چیزی از او خواستی و در توانش بود، از تو دریغ نکند، پنجم: این علامت در برگیرندة همة نشانه‌ها است: در مصیبت‌ها، رنج‌ها، سختی‌ها، خواری‌ها و بیچارگی‌ها تو را تنها نگذارد.
امام صادق علیه‌السلام فرمود: داوران چهار دسته‌اند؛ سه دسته در آتش جهنم‌اند و یک دسته در بهشت: مردی که از روی دانش، به‌ستم داوری می‌کند، پس این شخص در آتش جهنّم است، و مردی که بدون این‌که بداند، به‌ستم داوری می‌کند، پس این شخص در آتش جهنّم است، و مردی که ندانسته، به‌حقّ داوری می‌کند، پس این شخص در آتش جهنّم است، و مردی که دانسته، به‌حقّ داوری می‌کند، پس این شخص در بهشت است.