حکایت71-رسیدن به‌خدا از راه اضطرار

قَالَ رَجُلٌ لِلصَّادِقِ عَلَیْهِ‌السَّلَامُ: یَا ابْنَ رَسُولِ اللهِ، دُلَّنِی عَلَى اللهِ مَا هُوَ؟ فَقَدْ أکْثَرَ عَلَیَّ الْمُجَادِلُونَ وَحَیَّرُونِی، فَقَالَ لَهُ: یَا عَبْدَ اللهِ هَلْ رَکِبْتَ سَفِینَةً قَطُّ؟ قَالَ: نَعَمْ، قَالَ: فَهَلْ کَسَرَ بِکَ حَیْثُ لَا سَفِینَةَ تُنْجِیکَ وَلَا سِبَاحَةَ تُغْنِیکَ؟ قَالَ: نَعَمْ، قَالَ: فَهَلْ تَعَلَّقَ قَلْبُکَ هُنَالِکَ أنَّ شَیْئاً مِنَ الْأشْیَاءِ قَادِرٌ عَلَى أنْ یُخَلِّصَکَ مِنْ وَرْطَتِکَ؟ فَقَالَ: نَعَمْ، قَالَ الصَّادِقُ عَلَیْهِ‌السَّلَامُ: فَذَلِکَ الشَّیْءُ هُوَ اللهُ الْقَادِرُ عَلَى الْإنْجَاءِ حَیْثُ لَا مُنْجِیَ، وَعَلَى الْإغَاثَةِ حَیْثُ لَا مُغِیثَ. التوحید للصدوق، ص231.

مردی به‌امام صادق علیه‌السلام عرض کرد: ای پسر پیامبر خدا، مرا بر خداوند راهنمایی کن که خدا چیست؛ زیرا جرّ و بحث‌کنندگان با من، زیاد شده و مرا دچار شکّ و دودلی کرده‌اند. حضرت به‌او فرمود: ای بندة خدا، آیا هرگز سوار کشتی شده‌ای؟ عرض کرد: آری. فرمود: آیا شده است که کشتی‌ات بشکند، به‌طوری که نه کِشتی دیگری باشد که تو را نجات دهد و نه بتوانی با شنا خود را نجات دهی؟ عرض کرد: آری. فرمود: آیا در آن هنگام، دلت متوجّه چیزی شده است که می‌تواند تو را از مرگ نجات دهد؟ عرض کرد: آری. امام صادق علیه‌السلام فرمود: همان چیز، آن خدای توانمند بر نجات دادن است در جایی که نجاتبخش و کمک رسانی نیست، و خدای قادر بر نجات دادن است در جایی که هیچ فریادرسی نیست.