عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی نَصْرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی الْحَسَنِ علیه‌السلام جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنِّی قَدْ سَأَلْتُ اللَّهَ حَاجَةً مُنْذُ کَذَا وَ کَذَا سَنَةً وَ قَدْ دَخَلَ قَلْبِی مِنْ إِبْطَائِهَا شَیْ‌ءٌ فَقَالَ یَا أَحْمَدُ إِیَّاکَ وَ الشَّیْطَانَ أَنْ یَکُونَ لَهُ عَلَیْکَ سَبِیلٌ حَتَّى یُقَنِّطَکَ إِنَّ أَبَا جَعْفَرٍ علیه‌السلام کَانَ یَقُولُ إِنَّ الْمُؤْمِنَ یَسْأَلُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ حَاجَةً فَیُؤَخِّرُ عَنْهُ تَعْجِیلَ إِجَابَتِهِ حُبّاً لِصَوْتِهِ وَ اسْتِمَاعِ نَحِیبِهِ ثُمَّ قَالَ وَ اللَّهِ مَا أَخَّرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ مَا یَطْلُبُونَ مِنْ هَذِهِ الدُّنْیَا خَیْرٌ لَهُمْ مِمَّا عَجَّلَ لَهُمْ فِیهَا وَ أَیُّ شَیْ‌ءٍ الدُّنْیَا إِنَّ أَبَا جَعْفَرٍ علیه‌السلام کَانَ یَقُولُ یَنْبَغِی لِلْمُؤْمِنِ أَنْ یَکُونَ دُعَاؤُهُ فِی الرَّخَاءِ نَحْواً مِنْ دُعَائِهِ فِی الشِّدَّةِ لَیْسَ إِذَا أُعْطِیَ فَتَرَ فَلَا تَمَلَّ الدُّعَاءَ فَإِنَّهُ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بِمَکَانٍ وَ عَلَیْکَ بِالصَّبْرِ وَ طَلَبِ الْحَلَالِ وَ صِلَةِ الرَّحِمِ وَ إِیَّاکَ وَ مُکَاشَفَةَ النَّاسِ فَإِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ نَصِلُ مَنْ قَطَعَنَا وَ نُحْسِنُ إِلَى مَنْ أَسَاءَ إِلَیْنَا فَنَرَى وَ اللَّهِ فِی ذَلِکَ الْعَاقِبَةَ الْحَسَنَةَ إِنَّ صَاحِبَ النِّعْمَةِ فِی الدُّنْیَا إِذَا سَأَلَ فَأُعْطِیَ طَلَبَ غَیْرَ الَّذِی سَأَلَ وَ صَغُرَتِ النِّعْمَةُ فِی عَیْنِهِ فَلَا یَشْبَعُ مِنْ شَیْ‌ءٍ وَ إِذَا کَثُرَتِ النِّعَمُ کَانَ الْمُسْلِمُ مِنْ ذَلِکَ عَلَى خَطَرٍ لِلْحُقُوقِ الَّتِی تَجِبُ عَلَیْهِ وَ مَا یُخَافُ مِنَ الْفِتْنَةِ فِیهَا أَخْبِرْنِی عَنْکَ لَوْ أَنِّی قُلْتُ لَکَ قَوْلًا أَ کُنْتَ تَثِقُ بِهِ مِنِّی فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ إِذَا لَمْ أَثِقْ بِقَوْلِکَ فَبِمَنْ أَثِقُ وَ أَنْتَ حُجَّةُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ قَالَ فَکُنْ بِاللَّهِ أَوْثَقَ فَإِنَّکَ عَلَى مَوْعِدٍ مِنَ اللَّهِ أَ لَیْسَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ: وَ إِذا سَأَلَکَ عِبادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ [سوره بقره (2) آیه 186.] وَ قَالَ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ [سوره زمر (39) آیه 53.] وَ قَالَ وَ اللَّهُ یَعِدُکُمْ مَغْفِرَةً مِنْهُ وَ فَضْلًا [سوره بقره (2) آیه268] فَکُنْ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَوْثَقَ مِنْکَ بِغَیْرِهِ وَ لَا تَجْعَلُوا فِی أَنْفُسِکُمْ إِلَّا خَیْراً فَإِنَّهُ مَغْفُورٌ لَکُمْ. اصول کافی، للکلینی، ترجمه سید هاشم رسولی، ج4، بَابُ مَنْ أَبْطَأَتْ عَلَیْهِ الْإِجَابَةُ، ح1، ص243.
احمد بن محمد بن ابی نصر می‌گوید: به‌امام رضا علیه‌السلام عرض کردم: جانم به‌قربانت، من از فلان و فلان سال، از خدا چیزی خواستم و به‌خاطر برآورده نشدنش دچار شک شده‌ام! فرمود: احمد، از شیطان بپرهیز، مبادا بر تو مسلَّط گردد تا تو را نا امید گرداند، همانا امام باقر علیه‌السلام می‌فرمود: همانا مؤمن از خدای متعال درخواستی می‌کند و خدا چون صدای و ضجّه و ناله‌اش را دوست دارد، در برآوردن حاجتش عجله نمی‌کند. سپس امام رضا علیه‌السلام فرمود: به‌خدا قسم، آن (حاجاتی) را که خداوند از مؤمنان به‌تأخیر انداخته، که عبارت است از حاجاتی که مربوط به‌این دنیای آنان است، برای آنان بهتر است از آن حاجاتی که برای آنان در این دنیا به‌سرعت به‌آنها داده است، و دنیا چه چیزی هست؟ همانا امام باقر علیه‌السلام می‌فرمود: برای مؤمن سزاوار است که دعایش در آسانی مانند دعای او در سختی باشد، نه این‌که اگر حاجتش برآورده شد، [از دعا و راز و نیاز و ناله و ضجّه] سُست شود، پس از دعا خسته نشو؛ زیرا دعا در نزد خدا جایگاه ویژه‌ای دارد، و بر تو باد به‌بردباری و به‌دنبال روزی حلال رفتن، و صلة رحم، و از دشمنی آشکار با مردم بپرهیز؛ زیرا ما خاندان پیامبر با کسی که با ما قطع کرده ارتباط برقرار می‌کنیم، و به‌کسی که به‌ما بدی کرده خوبی می‌کنیم، پس به‌خدا قسم، در این کارهای خود، خوش عاقبتی را می‌بینیم، همانا صاحبِ نعمت در این دنیا، اگر چیزی را درخواست کرد و داده شد، درخواست جدیدی خواهد داشت، و نعمت در نظرش کوچک می‌آید، و از هیچ چیز سیر نمی‌شود، و هرگاه نعمت‌ها زیاد گردد، مسلمان از این ناحیه در خطر خواهد بود؛ به‌خاطر وظایفی که به‌گردنش می‌افتد، و هم به‌خاطر آنچه که ترسیده می‌شود، که عبارت است از امتحان شدن در این نعمت‌ها. از خودت برایم بگو: اگر من به‌تو قولی بدهم، آیا به‌آن قولی که دادم، از طرف من، اعتماد می‌کنی؟ احمد می‌گوید: عرض کردم: فدایت گردم، اگر من به‌قول شما اعتماد نکنم پس به‌قول چه کسی اعتماد کنم، در حالی که شما دلیل خدا بر مخلوقاتش هستید؟! فرمود: پس به‌خدا اعتماد و اطمینانت بیشتر باشد؛ زیرا خدا به‌تو وعده داده است که دعایت را مستجاب خواهد کرد، آیا خدای عزوجل نمی‌فرماید: و چون بندگانم از تو دربارة من بپرسند، همانا من [به‌آنها] نزدیکم و دعای دعاکننده را وقتی که مرا بخواند، پاسخ می‌دهم. و فرموده است: از رحمت و آمرزش خدا ناامید نشوید. و فرموده است: و خدا به‌شما آمرزش و بخشش خود را وعده می‌دهد. پس اعتمادت به‌خدای عزوجل از دیگران بیشتر باشد، و در دلتان جز خوبی چیز دیگری را جای ندهید، که شما آمرزیده شده‌اید.
- ۰۲/۰۳/۱۰