حکایت98- حلمِ عجیبِ خواجه نصیرالدّین طوسی

إلى أن قال: ومما وقف له علیه أن ورقة حضرت إلیه من شخص من جملة ما فیها: یا کلب بن کلب. فکان الجواب: أما قولک (یا کذا) فلیس بصحیح، لأنَّ الکلب من ذوات الأربع، وهو نابح طویل الأظفار، وأما أنا فمنتصب القامة بادی البشرة عریض الأظفار ناطق ضاحک، فهذه الفصول والخواص غیر تلک الفصول والخواص. وأطال فی نقضِ کلما قاله. هکذا ردَّ علیه بحسن طویة وتأنٍّ غیر منزعج، ولم یقل فی الجواب کلمةً قبیحةً. الفواید الرضویة، شیخ عباس قمی، ج2، ص941.

محدِّث قمی رضوان الله علیه از محمّد بن شاکر، صاحب کتاب «فوات الوفیات» نقل می‌کند که وی ضمن معرّفی خواجه نصیرالدّین طوسی می‌گوید: یکی از چیزهای نامطلوبی که به‌او رسید این بود: ورقه‌ای از شخصی به‌دست خواجه رسید که یکی از مطالب آن ورقه خطاب بهایشان، این بود: ای سگ، ای پسر سگ! جواب ایشان در خصوص این بخش از نامه، به‌آورندة آن ورقه این بود: اما گفتارش که ای فلان، درست نیست؛ زیرا سگ از چهارپایان و پارس کننده است و ناخن‌های بلندی دارد، ولی من راست قامتم و پوستم دیده می‌شود، ناخن‌هایم پهن است، حرف می‌زنم و می‌خندم، از این‌رو این فصل‌ها و خواصّ من، غیر از آن فصول و خواصّ سگ است، و در ردّ تمام آنچه آن شخص گفته بود، به‌طور کامل، سخن‌فرسایی کرده بود. این‌گونه با پاسخی نیکو و با تأمّل، بدون پریشانی و عصبانیّت، جواب او را داده بود، و در پاسخ وی هیچ سخن زشتی بر زبان جاری نکرد.