استاد آیت‌الله جرجانی: درست است صلة رحِم گاهی جهاد و مبارزه با نَفْس می‌خواهد و سخت است؛ زیرا طرفِ مقابل نمک‌نشناس و نمک‌به‌حرام و ناسپاس است، درک نمی‌کند یا اصلاً خودش را همیشه طلبکار می‌بیند و تو را مقصر می‌داند، به‌هر دلیلی و با هر عنوانی گاهی مسألة صلة رحِم نیاز به‌جهاد و مبارزة با نَفس و نَفْس‌کُشی دارد. لذا ثوابش آن قدر زیاد است. حالا دو تن از اقوام و ارحامی که هیچ مشکلی با هم ندارند، رفت و آمد می‌کنند و می‌گویند و می‌خندند، اهل گلایه و مسائل دیگر هم نیستند، اما افرادی که متأسفانه مبتلا هستند به‌این بلاها و رذائل اخلاقی و درگیری‌های فامیلی و قبیله‌ای و اَمثال اینها، در این کشمکش‌ها، انسان مبارزه با نَفْسش کند و خدا را در نظر بگیرد، این فریضة الهی را انجام بدهد. صلة رحِم هم تنها به‌دید و بازدید نیست، تنها دعوتی‌ها و عروسی‌ها را اجابت کردن و به‌مجلس عزا رفتن و و ولیمه‌ها را رفتن و خوردن نیست، اینها از مصادیق صلة رحِم است، اما صلة رحِم این است که انسان در غم و غصّه‌ها و ناداری‌ها و فشارهای زندگیِ فامیلش، در اختلاف‌ها، نزاع‌ها و بگو مگوها حتماً یکدیگر را یاری و کمک کنند. و این هم گاهی این طور نیست که از جناب‌عالی و بنده و دیگری استقبال کنند، گاهی انسان متّهم هم می‌شود و مورد بی‌حرمتی و جسارت قرار می‌گیرد. خلاصه تا یک اندازه‌ای هم باید ما اینها را تحمّل کنیم، تا یک حدّی که مأیوس و ناامید نشدیم، طرف مقابل هم سوءِ برداشت نمی‌کند و طمّاع و حریص و بدعادت نمی‌شود، بالأخره اینها را باید یک مقدار بیشتر بررسی کرد. تاریخ 3/4/1402، منزل آقای شیخ‌الاسلامی.