و قال صلّى اللّه علیه و آله: لا تَصلُحُ عوامُّ اُمَّتی إلّا بخواصِّها. قیل: ما خواصُّ اُمَّتِکَ یا رسولَ اللّه؟ فقال: خواصُّ اُمَّتی أربعةٌ: الملوکُ، و العلماءُ، و العُبَّادُ، و التُّجَّارُ. قیل: کیف ذاک؟ قال صلّى اللّه علیه و آله: الملوکُ رُعاةُ الخَلقِ فإذا کان الرَّاعی ذِئباً فمَن یَرعِی الغَنَمَ؟ والعلماءُ أطبَّاءُ الخَلقِ فإذا کان الطَّبیبُ مریضاً فمَن یُداوِی المَریضَ؟ وَالعُبَّادُ دلیلُ الخَلق فإذا کان الدَّلیِلُ ضَالّاً فمَن یَهدی السالکَ؟ والتُّجَّارُ أمناءُ اللهِ فی الخَلقِ فإذا کانَ الأمینُ خائناً فمَن یُعتمدُ؟ المواعظ العددیة، للمشکینی، ص214.
رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمود: عوامِّ امّتم اصلاح نمی‌گردند مگر با اصلاح خواصّشان، عرض شد: ای رسول خدا، خواص امّتت چه کسانی هستند؟ فرمود: حاکمان، عالمان، متدیّنان و کسبه. عرض شد: چگونه است؟ رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمود: حاکمان چوپانانِ مردمند، پس هرگاه چوپان گرگ باشد، چه کسی گوسفندان را بچراند؟ و عالمان، پزشکان مردمند، حال اگر پزشک مریض باشد، چه کسی می‌خواهد مریض را درمان کند؟ و متدیّنان راهنمایان مردمند، حال اگر راهنما گمراه شود، چه کسی می‌خواهد افراد حیران را راهنمایی کند؟ و کسبه امینان خدا در میان مردمند، حال اگر امین خیانتکار باشد، به‌چه کسی می‌توان اعتماد کرد؟
- ۰۲/۰۶/۰۲