عَن هشامِ بنِ الحکمِ أن ابنَ أبی العوجاء دخل على الصادق علیه‌السلام، فقال له: یا ابنَ أبی العوجاء، أمصنوعٌ أنتَ أم غیر مصنوع؟! فقال: لا، لستُ بمصنوعٍ، فقال له الصادق علیه‌السلام: فلو کنتَ مصنوعاً کیف کُنتَ تکونُ؟ فلم یُحِر ابنُ أبی العوجاء جواباً، وقام وخرج. التوحید للصدوق، 42-بابُ إثباتِ حدوثِ العالَمِ، ح2، ص293. الإحتجاج للطبرسی، ج2، باب 214، ص200.
هشام بن حکم می‌گوید: ابن أبی العوجاء (عبدالکریم ابن‌اَبی‌العَوجاء (درگذشت ۱۵۵ق/۷۷۲م)، زندیقِ معروفِ عصرِ امامِ صادق علیه‌السلام و از متکلّمانِ قرنِ دوّمِ هجریِ قمری. وی متکلّمی جسور بود و در تبلیغِ عقایدِ کفرآمیزش بسیار کوشش می‌کرد؛ به‌همین سبب در زمان منصورِ دوانیقی، خلیفة عبّاسی، به‌دستِ دولتِ عبّاسی کشته شد: ویکی شیعه) بر امام صادق علیه‌السلام وارد شد، حضرت از او پرسید: ابن أبی العوجاء، آیا تو را سازنده‌ای است، یا بدون سازنده هستی؟ گفت: نه، من ساخته شده نیستم. امام صادق علیه‌السلام فرمود: اگر ساخته شده بودی، چگونه بودی؟ ابن أبی العوجاء در جواب در ماند، و برخاست و بیرون رفت!
- ۰۳/۰۶/۳۱