یا أَبا ذَرٍّ، وَیلٌ لِلَّذی یُحَدِّث وَیَکذِبُ لیُضحِکَ بِهِ القَومَ، وَیلٌ لَهُ، وَیلٌ لَهُ، وَیلٌ لَهُ. همان، ص470.
اى ابوذر، واى بر کسى که سخنى بهدروغ گوید تا مردمانى را بخندانَد، واى بر او! واى بر او! واى بر او!
اى ابوذر، واى بر کسى که سخنى بهدروغ گوید تا مردمانى را بخندانَد، واى بر او! واى بر او! واى بر او!
اى ابوذر، مردى که در مجلسى حرفى مىزند تا دیگران را بخندانَد، در دوزخى در افکنده مىشود که میان آسمان و زمین است.
اى ابوذر، اگر کسى عهدهدار بین رانها و بین دو چانهاش شود، وارد بهشت مىشود. گفتم: اى پیامبر خدا، ما بهخاطر آنچه زبانهایمان بازگو مىکند، مؤاخذه مىشویم؟ فرمود: اى ابوذر آیا مردم را جز محصول زبانشان بهبینى در آتش مىافکند؟ تو تا زمانى که خاموشى، همواره در سلامت هستی، و هرگاه حرف مىزنى، خداوند بهسود و یا بهزیانِ تو مىنویسد.
اى ابوذر، بهتحصیل حَسَنه، همّت بگمار، اگرچه آن را بهانجام نرسانى، تا از غفلتزدگان نباشى.
اى ابوذر، چهار چیز است که جز مؤمن، آنها را بهدست نمىآورد: خاموشى که سرآغازِ عبادت است، و فروتنى براى خداى متعال، و یادِ خداى متعال در هر حال، و کمىِ دارایى.
اى ابوذر، پرواپیشگى، اینجاست. پرواپیشگى، اینجاست، و بهسینهاش اشاره کرد.
اى ابوذر، خداوندِ عز و جل بهچهره، دارایى و گفتارتان نگاه نمىکند؛ بلکه بهدلها و کردارهاى شما نگاه مىکند.
اى ابوذر، خداوندِ عز و جل مىفرماید: چنین نیست که من، تنها سخن حکیم را بپذیرم؛ بلکه بهتوجّه و خواستِ او نگاه مىکنم؛ اگر توجّه و خواستش در چیزى بود که من دوست دارم و بهآن راضىام، سکوت او را ستایشم، ذکر و متانت قرار مىدهم، هرچند سخنى نگوید.
اى ابوذر، بهوسیلة غناى خدا، [از غیر او] بىنیازى بجوى، تا خدا [تو را از غیر خود] بىنیازت کند، گفتم: آن (بینیازی خدا) چیست، اى پیامبر خدا؟ فرمود: سپیدهدمِ روز، و تاریکىِ شب، هرکس بهآنچه خداوند روزىاش کرده، قناعت کند، بىنیازترینِ مردم است.
اى ابوذر، مىخواهى کلماتى را بهتو بیاموزم که با آنها خداوند عز و جل، سودى بهتو برساند؟ گفتم: آرى، اى پیامبر خدا، فرمود: حرمت خدا را پاس بدار تا او تو را پاس بدارد، خدا را پاس بدار، او را در برابرت خواهى یافت، خدا را در آسایش بشناس، تا او هم در سختىها با تو آشنایى کند، هرگاه درخواستى داشتى، از خداى عز و جل بخواه و هرگاه درخواست کمک داشتى، از خدا بخواه، قلم بهآنچه تا قیامت بهاجرا در مىآید، رقم زده شده است. بنابر این، اگر همة بندگان تلاش کنند تا سودى بهتو برسانند، هرچه را که آنها برایت کوشیدهاند ، برایت نوشته نمىشود، و اگر بکوشند تا ضررى بهتو بزنند، آنچه را آنها برایت رقم زدهاند، خداوند آن را براى تو نمىنویسد، پس اگر توانستى براى خداوند عز و جل رضایتمندانه و با یقین، کار کنى، انجام بده، و اگر نتوانستى، شکیبایى بر آنچه آن را ناپسند مىدارى، خیر فراوانى در بر دارد، و پیروزى، با شکیبایى است، و گشایش، با گرفتارى است، و با سختى، آسانى است.