رسول الله ص: إنی تارکٌ فیکم الثقلینِ کتابَ اللهِ و عترتی...

طبق روایت مشهور و معتبر نزد شیعه و سنی، دو چیز گران‌بها که از پیامبر صلی الله علیه و آله به‌یادگار مانده است ؛ قرآن و اهل بیت علیهم السلام هستند که در این وبلاگ فاخر در قالب روایات و حکایات مستند و معتبر درصدد عمل به‌این فرمایش رسول خدا صلی الله علیه و آله هستیم. انشاءالله

۳۹۵ مطلب با موضوع «روایات اخلاقی» ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَسْبَاطٍ، قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا علیه‌ا‌لسلام یَقُولُ:‌ کَانَ فِی الْکَنْزِ الَّذِی قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ «وَ کانَ تَحْتَهُ کَنْزٌ لَهُما» سورة کهف (18) آیة 82. کَانَ فِیهِ:‌ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ، عَجِبْتُ لِمَنْ أَیْقَنَ بِالْمَوْتِ کَیْفَ یَفْرَحُ، وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَیْقَنَ بِالْقَدَرِ کَیْفَ یَحْزَنُ، وَ عَجِبْتُ لِمَنْ رَأَى الدُّنْیَا وَ تَقَلُّبَهَا بِأَهْلِهَا کَیْفَ یَرْکَنُ إِلَیْهَا، وَ یَنْبَغِی لِمَنْ عَقَلَ عَنِ اللَّهِ أَنْ لَا یَتَّهِمَ اللَّهَ فِی قَضَائِهِ وَ لَا یَسْتَبْطِئَهُ فِی رِزْقِهِ، فَقُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاکَ! أُرِیدُ أَنْ أَکْتُبَهُ، قَالَ: فَضَرَبَ وَ اللَّهِ یَدَهُ إِلَى الدَّوَاةِ لِیَضَعَهَا بَیْنَ یَدَیَّ، فَتَنَاوَلْتُ یَدَهُ فَقَبَّلْتُهَا، وَ أَخَذْتُ الدَّوَاةَ فَکَتَبْتُهُ. اصول کافی، مترجِم: سیّد جواد مصطفوی، ج3ّ باب فضل الیقین، ص98، ح9.

از علی بن اَسباط نقل شده است که گفت: از امام رضا علیه‌السلام شنیدم که می‌فرمود: در گنجی که خداوندِ متعال می‌فرماید: «و زیرِ آن دیوار، گنجی متعلّقِ به‌آن‌ها وجود داشت» این مطالبِ ارزشمند، بود: به‌نام خداوند رحمتگر مهربان، تعجّب می‌کنم از کسی که یقین به‌مرگ دارد چگونه دلش شاد می‌گردد؟ و تعجّب می‌کنم از کسی که به‌تعیینِ مقدّرات از سوی پروردگار، یقین دارد، چگونه ناراحت می‌شود؟ و تعجّب می‌کنم از کسی که با چشمِ خود، دنیا و دگرگونی آن را نسبت به‌مردمِ دنیا می‌بیند، چگونه به‌آن تکیه و میل پیدا می‌کند؟ و برای کسی که خدا را از روی فکر و دلیل عقلی، شناخته، سزاوار است که خدا را در حکمش متّهم نسازد، و در روزی رساندنش او را به‌کندی نسبت ندهد. عرض کردم: فدایت شوم! می‌خواهم این فرمایشات شما را یادداشت کنم. راوی می‌گوید: به‌خدا قسم، به‌سوی دوات دست برد تا آن را جلوی من قرار دهد، پس من، دستِ مبارکش را گرفتم و بوسیدم، و دوات را از او گرفتم و سخنانش را نوشتم.

  • مرتضی آزاد
  • ۰
  • ۰

عَنْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه‌السلام عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: «وَ أَمَّا الْجِدارُ فَکانَ لِغُلامَیْنِ یَتِیمَیْنِ‌ فِی الْمَدِینَةِ وَ کانَ تَحْتَهُ کَنْزٌ لَهُما» سورة کهف (18) آیة 82. فَقَالَ أَمَا إِنَّهُ مَا کَانَ ذَهَباً وَ لَا فِضَّةً وَ إِنَّمَا کَانَ أَرْبَعَ کَلِمَاتٍ: لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا، مَنْ أَیْقَنَ بِالْمَوْتِ لَمْ یَضْحَکْ سِنُّهُ، وَ مَنْ أَیْقَنَ بِالْحِسَابِ لَمْ یَفْرَحْ قَلْبُهُ، وَ مَنْ أَیْقَنَ بِالْقَدَرِ لَمْ یَخْشَ إِلَّا اللَّهَ‌. اصول کافی، مترجِم: سید جواد مصطفوی، ج3ّ باب فضل الیقین، ص96، ح6.

از صفوان بن جمال نقل شده است که گفت: از امام صادق صادق علیهالسلام در مورد آیة شریفه که می‌فرماید: «و امّا آن دیوار، متعلّق به‌دو نوجوانِ یتیم در آن شهر بود، و زیرِش گنجی متعلّقِ به‌آن‌ها وجود داشت»، سؤال کردم، فرمود: آن گنجِ پنهان شدة در زیر دیوار، از طلا و نقره نبود، بلکه چهار کلمه بود: هیچ معبود به‌حقّی جز من (خداوندِ عزوجل) وجود ندارد، هرکس به‌مرگ یقین دارد، دندانش نمی‌خندد (به‌قدری نمی‌خندد که دندانش دیده شود و حاکی از این باشد که از تهِ دل شاد است)، و هرکس به‌حساب یقین دارد، دلش شاد نمی‌گردد، و کسی که به‌قضا و قدر الهی یقین دارد، جز از خدا خشیت (بیم و ترسِ آگاهانه همراه با تعظیم نسبت به‌خدا است که از توجّه انسان به‌بزرگیِ خدا از سویی، و توجّه به‌کوچکی و نقصانِ بنده از سویی دیگر، حاصل می‌شود) ندارد.

  • مرتضی آزاد
  • ۰
  • ۰

روى أبو حمزة الثمالی قال: کان علیُّ بن الحسین سیدُ العابدین صلوات الله علیهما یُصَلِّی عامة اللیل فی شهر رمضان، فإذا کان السحر دعیَ بهذا الدعاءِ: فَمَن یکونُ أسوءَ حالاً مِنِّی، إن أنا نقلت على مثل حالی إلى قبری لم اُمَهِّدهُ لرَقدَتی ولم أفرشه بالعمل الصالح لضجعتی. مصباح المتهجّد، الشیخ الطُوسی، ج1، ص591.

ابوحمزة ثمالی می‌گوید: عادت امام سجاد علیه‌السلام این بود تمام شب را در ماه رمضان، به‌نماز می‌ایستاد، و هنگام سحر، این دعا را می‌خواند: خدایا، اگر من بر این وضعی که هستم، که قبرم را برای خوابم مهیّا‌، و آن را با عملِ صالح، برای استراحتم در قبر، مفروش نکرده‌ام، منتقل به‌قبرم گردم، پس چه کسی از من حالش بدتر است؟!

  • مرتضی آزاد
  • ۰
  • ۰

عَنِ الزُّهْرِیِّ قَالَ: قَالَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهما‌السلام:‌ لَوْ مَاتَ مَنْ بَیْنَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ لَمَا اسْتَوْحَشْتُ بَعْدَ أَنْ یَکُونَ الْقُرْآنُ مَعِی، وَ کَانَ علیه‌السلام إِذَا قَرَأَ «مالِکِ یَوْمِ الدِّینِِ» یُکَرِّرُهَا حَتَّى کَادَ أَنْ یَمُوتَ. اصول کافی، ج4، ترجمه سید هاشم رسولی، کِتَابُ فَضْلِ الْقُرْآنِ، ص403، ح13.

از زُهری نقل شده است که گفت: امام سجاد علیه‌السلام فرمود: اگر آنان که میانِ مشرق و مغرب هستند، بمیرند، مَن، بعد از آن‌که قرآن با من است، هرگز احساس وحشت و تنهایی نمی‌کنم. و عادت آن امام بزرگوار این بود که هرگاه «مالک یوم الدین» را تلاوت می‌فرمود، آن‌قدر آن را تکرار می‌کرد که نزدیک بود بمیرد. 

  • مرتضی آزاد
  • ۰
  • ۰

قَالَ عَلیٌِّ علیه‌السلامُ: الصَّدَقَةُ دَوَاءٌ مُنْجِحٌ وَأَعْمَالُ الْعِبَادِ فِی عَاجِلِهِمْ، نُصْبُ أَعْیُنِهِمْ فِی آجَالِهِمْ. حکمت 7 نهج‌البلاغة.

صدقه، داروى شفابخشى است، و اعمالِ بندگان، در این جهانِ زودگذر، در برابرِ چشمانِ آن‌ها در آن جهان (پایدار) است.

  • مرتضی آزاد
  • ۰
  • ۰

و قال النَّبیُّ صلّی اللّهُ علیه و آله و سلّم: اَلْقَبْرُ یُنَادِی بِخَمْسِ کَلِمَاتٍ، اَنَا بَیْتُ الْوَحْدَةِ فَاحْمِلُوا إلَیَّ اَنِیساً، وَ اَنَا بَیْتُ الْحَیَّاتِ فَاحْمِلُوا اِلَیَّ تَرْیَاقاً، وَ أَنَا بَیْتُ الظُّلَمِ فَاحْمِلُوا اِلَیَّ سِرَاجاً، وَ اَنَا بَیْتُ التُّرَابِ فَاحْمِلُوا إلَیَّ فِرَاشاً، وَ اَنَا بَیْتَ الْفَقْرِ فَاحْمِلُوا إلَیَّ کَنْزاً. المواعظ العددیة، للمشکینی، ص260.

پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله و سلّم فرمود: قبر، پنج کلمه را فریاد می‌زند: من خانة تنهایی هستم، پس برای آمدن به‌این‌جا با خود انیسی بیاورید، و من خانة مارها هستم، پس برای آمدن به‌این‌جا با خود پادزهر (و دوا و دارو) بیاورید، و من خانة تاریکی‌ها هستم، پس برای آمدن به‌این‌جا با خود چراغی بیاورید، و من خانة خاک هستم، پس برای آمدن به‌این‌جا با خود بستر بیاورید، و من خانة فقر هستم، پس برای آمدن به‌این‌جا با خود گنجی بیاورید.

  • مرتضی آزاد
  • ۰
  • ۰

عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ، عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه‌السلام، قَالَ: کَانَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ یَحْتَطِبُ وَ یَسْتَقِی وَ یَکْنُسُ وَ کَانَتْ فَاطِمَةُ سَلَامُ اللَّهِ عَلَیْهَا تَطْحَنُ وَ تَعْجِنُ وَ تَخْبِزُ. فروع الکافی، للکلینی، کتابُ المعیشةِ، 43-بابُ عملِ الرّجلِ فی بیتِهِ، ح1، ص636.

از هشام بن سالم نقل شده است و او از امام صادق علیه‌السلام نقل کرده که آن حضرت فرمود: امیرالمؤمنین علیه‌السلام هیزم جمع می‌کرد و به خانه می‌آورد، و از چاه آب می‌کشید، و خانه را جارو می‌کرد، و فاطمه سلام الله علیها، گندم‌ها را آرد و خمیر می‌کرد، و نان می‌پُخت.   

  • مرتضی آزاد
  • ۰
  • ۰

عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ بَشَّارٍ الْوَاسِطِیِّ قَالَ: کَتَبْتُ إِلَى أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا علیه‌السلام أَنَّ لِی قَرَابَةً قَدْ خَطَبَ إِلَیَّ وَ فِی خُلُقِهِ شَیْ‌ءٌ. فَقَالَ: لَا تُزَوِّجْهُ إِنْ کَانَ سَیِّئَ الْخُلُقِ. فروع الکافی،کتاب النّکاح، ص890، 381- باب نوادر، ح30.

از حسین بن بشّارِ واسطی نقل شده است که می‌گوید: نامه‌ای بدین مضمون به‌امام رضا علیه‌السلام نوشتم که یکی از فامیل‌های من، به‌خواستگاری دخترم آمده است، و قدری بداخلاق است. حضرت در جواب نامة من نوشت: اگر بداخلاق است، دخترت را به‌ازدواج او در نیاور.

  • مرتضی آزاد
  • ۰
  • ۰

عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه‌السلام قَالَ: جَاءَ رَجُلٌ إِلَى أَبِی عَبْدِ اللَّه علیه‌السلام فَقَالَ لَهُ: هَلْ لَکَ مِنْ زَوْجَةٍ؟ فَقَالَ: لَا، فَقَالَ أَبِی: وَ مَا أُحِبُّ أَنَّ لِیَ الدُّنْیَا وَ مَا فِیهَا وَ أَنِّی بِتُّ لَیْلَةً وَ لَیْسَتْ لِی زَوْجَةٌ ثُمَّ قَالَ الرَّکْعَتَانِ یُصَلِّیهِمَا رَجُلٌ مُتَزَوِّجٌ أَفْضَلُ مِنْ رَجُلٍ أَعْزَبَ یَقُومُ لَیْلَهُ وَ یَصُومُ نَهَارَهُ ثُمَّ أَعْطَاهُ أَبِی سَبْعَةَ دَنَانِیرَ ثُمَّ قَالَ لَهُ تَزَوَّجْ بِهَذِهِ ثُمَّ قَالَ أَبِی قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله اتَّخِذُوا الْأَهْلَ فَإِنَّهُ أَرْزَقُ لَکُمْ. الفروع من الکافی، للکلینی، کتاب النکالح، 200-بابُ کراهةِ العزوبة، ح6، ص765.

امام صادق علیه‌السّلام فرمود: مردی نزد پدرم (امام باقر علیه‌السلام) آمد. پدرم به‌او گفت: آیا ازدواج کرده‌ای و زن داری؟ آن مرد عرض کرد: نه! پدرم به‌او گفت: من هیچ دوست نمی‌دارم که تمام دنیا و آنچه در آن است مالِ من باشد و یک شب را بدونِ زن به‌صبح برسانم. سپس فرمود: دو رکعت نمازی که شخصِ متأهّل می‌خواند از (نمازِ) مرد مجرّدی که شب‌زنده‌داری می‌کند و روزش را روزه می‌گیرد، ارزشمندتر است. آن‌گاه پدرم، هفت دینار به‌او داد و فرمود: با این پول، ازدواج کن، و سپس پدرم فرمود: پیغمبر خدا صلّی الله علیه و آله فرمود: همسر اختیار کنید؛ زیرا روزی شما زیادتر می‌شود.

  • مرتضی آزاد
  • ۰
  • ۰

عن أبی‌عبدالله علیه‌السلام، قال: قال أمیرالمؤمنین علیه‌السلام: تزوّجوا سمراءَ عیناءَ عجزاءَ مربوعةً، فإن کرهتَها فعلىّ مهرُها. التهذیب، ج7، ص403.

از امام صادق علیه‌السلام نقل شده که ایشان از امیرالمؤمنین علیه‌السلام نقل کرده است که آن حضرت فرمود: با زنِ گندم‌گون (و با نمک، نه سفید و نه سیاه)، که سیاهیِ چشمِ او بزرگ است، و باسنی بزرگ دارد، و میان‌اندام بوده، ازدواج کنید. اگر از اندامش خوشت نیامد، مهریّه‌‌اش را من بر عهده می‌گیرم (یعنی صد درصد از چنین زنی خوشت می‌آید و من، خوب بودن چنین زنی را برای همسری تضمین می‌کنم).

  • مرتضی آزاد